Anorexia Nervosa

Wat is anorexia nervosa?

Letterlijk betekent anorexia nervosa: ‘gebrek aan eetlust door een nerveuze oorzaak’. Dit is echter onjuist. Mensen met anorexia hebben wel degelijk een eetlust, maar proberen deze te onderdrukken. Ze proberen dus bewust zo min mogelijk te eten. Ze proberen uit alle macht zoveel mogelijk gewicht kwijt te raken en de middelen die ze hiervoor gebruiken gaan ver. Sommigen gaan vasten en eten helemaal niets meer, anderen braken of gebruiken laxeermiddelen. Een beter woord voor anorexia zou ‘magerzucht’ of ‘lijnziekte’ kunnen zijn, vanwege de onweerstaanbare drang om af te blijven vallen. Het wordt een soort verslaving waarbij het moeilijk wordt om er zelfstandig uit te komen.

Gevolgen

Anorexia heeft vergaande gevolgen op sociaal, emotioneel en lichamelijk gebied. Emoties worden afgevlakt, er zijn meer conflicten en ruzies met de omgeving, het libido neemt af en vaak trekken mensen zich terug in een sociaal isolement. Depressies komen vaak voor bij mensen met anorexia. Voorbeelden van de ernstige lichamelijke gevolgen zijn:

  • Verstoorde hormonen, waardoor bij vrouwen de menstruatie uit kan blijven of helemaal kan stoppen;
  • Ademhaling, hartslag en bloeddruk dalen, waardoor men zich moe, duizelig en lusteloos voelt;
  • Conditie van het gebit en de haren verslechtert, mogelijk haaruitval;
  • Afbraak van spierweefsel;
  • Slaapproblemen
  • Tekorten aan mineralen en vitamines, waaronder kalium, wat kan leiden tot nier- en leverbeschadigingen, spierkrampen, hartritmestoornissen en zelfs een hartstilstand.

Mensen met anorexia hebben een vijf keer zo grote kans om te overlijden dan mensen zonder anorexia.

Waarom?

Waarom zou je zo ontzettend mager willen zijn? Dat is vaak de eerste vraag die veel mensen stellen wanneer het over anorexia gaat. Nu is het afvallen niet eens het belangrijkste doel bij iemand met anorexia. Waar het bij anorexia vooral om draait, is controle. Anorexia komt vooral voor bij jonge meisjes tussen de 15 en 25. Zij kunnen in hun leven tegen problemen aanlopen, waarbij ze het gevoel hebben dat ze deze niet onder controle hebben, en voelen zich machteloos. Afvallen geeft hen het gevoel dat ze de controle weer in handen hebben, ze hebben namelijk hun gewicht onder controle. Ze willen een aantal kilo afvallen en merken dat ze dit lukt. Ze hebben de controle weer terug! Op deze manier blijven ze echter wel in een vicieuze cirkel zitten. Wanneer het ze namelijk niet meer lukt om nog meer af te vallen, omdat het lichaam gewend is geraakt aan het minimum aantal calorieën bijvoorbeeld, komt het gevoel van machteloosheid terug. De middelen om af te vallen worden nog extremer, waardoor ze wel weer af gaan vallen. De gezondheidsrisico’s nemen dan nog meer toe.

Behandeling

Wanneer anorexia niet behandeld wordt, kan het een paar maanden aanhouden, maar ook tientallen jaren. Er is een grote kans dat anorexia terugkeert wanneer je het een keer eerder in je leven hebt gehad. Bij één op de vier mensen met anorexia gaat het zelfs nooit meer over. De behandeling bestond vroeger alleen uit opname in een ziekenhuis of een eetstoornissen kliniek. Daar verbleven patiënten een aantal maanden, totdat hun gewicht weer op peil was en het eetpatroon genormaliseerd. Het psychische probleem achter de anorexia werd echter niet opgelost. De huidige behandeling van anorexia heeft meer aandacht voor de psychische problemen. Zo wordt er steeds meer gebruik gemaakt van cognitieve therapie, waarbij irrationele gedachtes zoals ‘ik moet perfect zijn’ onderzocht en veranderd worden. Gezinstherapie is vaak een onderdeel van behandeling. Hierbij wordt het gezin in de therapie betrokken. De therapeut behandelt het gezin als geheel en probeert patronen te ontdekken die disfunctioneel zijn binnen het gezin. Steeds vaker wordt er ambulant behandeld in plaats van intramuraal. Dat wil zeggen dat mensen met anorexia steeds minder worden opgenomen in instellingen en eerder dagbehandeling krijgen of een aantal gesprekken per week, dus wel gewoon thuis wonen.