Stoornissen in de impulsbeheersing

Stoornissen in de impulsbeheersing bestaat uit een groep psychische aandoeningen waarbij er sprake is van natuurlijke impulsen waarover de persoon geen of weinig controle of beheersing heeft. De meeste mensen hebben een ‘rem’ op hun impulsen. Wanneer je boos bent weet je dit bijvoorbeeld nog wel in de hand te houden zodat niet elke ruzie op een vechtpartij uitloopt. Iemand met een stoornis in de impulsbeheersing heeft deze rem op bepaalde gebieden niet, waardoor hij wel in de problemen kan komen. Een andere benaming van stoornissen in de impulsbeheersing is een drangstoornis, niet te verwarren met een dwangstoornis.

Bij een dwangstoornis wordt iemand als het ware ‘gedwongen’ iets te doen. Zolang hij de handeling niet uitvoert voelt hij zich gespannen en angstig. Wanneer de handeling is uitgevoerd is er een ‘opluchting’ voor korte periode, waarnaar de spanning zich weer opbouwt en de behoefte om de handeling uit te voeren toeneemt.
Bij een drangstoornis is er sprake van een bepaalde impuls waar iemand geen of weinig controle over voelt. Iemand met een drangstoornis is niet in staat om een impuls tegen te gaan waardoor er problemen kunnen ontstaan. Na de handeling voelt men in tegenstelling tot de dwangstoornis geen opluchting, maar schuld, omdat het hen (weer) niet gelukt is de impuls tegen te gaan.

Behandeling

Stoornissen in de impulsbeheersing zijn vaak goed te behandeling met cognitieve gedragstherapie. Voor meer informatie kunt u het E-book downloaden of contact opnemen met onze praktijk.

Pyromanie

Pyromanie is de onweerstaanbare drang om brand te stichten. Hieronder vallen níet de mensen die bijvoorbeeld uit wraak een huis in de brand zetten. Mensen met pyromanie zijn gefascineerd door vuur. Een pyromaan slaat vaak zelf alarm wanneer hij een brand heeft gesticht of blijft als omstander kijken.

Pathologisch Gokken

Pathologisch gokken wordt ook wel een ‘gokverslaving’ genoemd. Voor veel mensen is gokken een vorm van recreatie. In de kroeg of bij de friettent wat euro’s in de gokkast stoppen om te kijken ‘of je er wat uit kan halen’. Constant voel je de (lichte) spanning of je nu iets gaat winnen, of verliezen. Veel mensen zullen op een gegeven moment stoppen, wanneer ze merken dat ze teveel geld verliezen. Mensen die verslaafd zijn aan gokken hebben veel moeite om te stoppen. De hoop op het winnen van veel geld, de angst voor het verliezen van veel geld en de spanning die daarbij hoort geven een ‘kick’. Deze kick kan op den duur een verslaving worden. Mensen met een gokverslaving zien het als een tijdelijke vlucht uit het dagelijks leven. Tijdens het spelen bevinden ze zich in de ‘roes’ van het spel.

In deze roes kunnen ze hun dagelijkse problemen vergeten en hoeven alleen maar aan het spel te denken. De waarde van het geld zal op den duur verdwijnen, het gaat ze alleen nog maar om het spel. Schulden worden steeds hoger, gokkasten zijn er bijvoorbeeld op gebouwd om zelf winst te maken, de kans is daarom groot dat de speler gemiddeld gezien verlies zal hebben. Wanneer het geld op is en men weer naar huis gaat, ontwaakt men uit de ‘roes’. De realiteit wordt weer helder, de schulden zijn door het gokken weer hoger geworden en de negatieve gevoelens nemen nog meer toe. Na het gokken voelt iemand zich eigenlijk nog ellendiger dan daarvoor.

Kleptomanie

Kleptomanie is de onweerstaanbare drang om dingen te stelen. Het gaat iemand met kleptomanie niet om de gestolen goederen, dit zijn meer dan eens voorwerpen die ze niet eens kunnen gebruiken of voorwerpen met weinig waarde (paperclips, pennen, speelgoed). Het gaat mensen met kleptomanie om de spanning tijdens het stelen (om ‘gepakt’ te worden) en de opluchting na het stelen (omdat ze niet zijn ‘gepakt’). Het grootste gedeelte van de mensen met kleptomanie ontwikkelen een sterke voorkeur voor één bepaald voorwerp.

Periodieke Explosieve Stoornis

Iemand met een periodieke explosieve stoornis kan zijn woede en/of agressie niet beheersen. Dit kan leiden tot gewelddadig gedrag, waardoor mensen met deze stoornis vaak in de problemen komen. Dat kunnen financiële problemen zijn (als gevolg van het vernielen van kostbare goederen in huis), maar ook relatieproblemen of problemen met justitie. Iedereen is wel eens boos of heeft wel eens een woede uitbarsting. Iemand met een periodieke explosieve stoornis heeft hier echter totaal geen grip/controle meer op, waardoor de hoeveelheid woede en agressie niet meer in verhouding staat tot hetgeen wat er aan vooraf ging. Achteraf vraagt diegene zich af waarom hij zo kwaad is geworden en heeft zelf veel moeite dit te begrijpen. Er is vaak sprake van schuldgevoelens en schaamte achteraf.

Trichotillomanie

Trichotillomanie is de onweerstaanbare drang om haren uit te trekken. Dat kan zijn hoofdhaar, wenkbrauwen, wimpers of schaamhaar. Sommige mensen eten daarbij de haren op. Als gevolg van deze drang kunnen kale plekken ontstaan. In sommige gevallen kunnen mensen helemaal kaal worden, wanneer er voldoende haren zijn uitgetrokken. Bij mannen valt deze stoornis minder op, omdat kaalheid bij mannen veel voorkomt. Bij vrouwen is dit echter meer problematisch. Bij een kale vrouw wordt namelijk al snel gedacht aan chemotherapie, wat in dit geval duidelijk onjuist is. De schaamte kan daardoor hoog oplopen en mensen hebben moeite om er met anderen over te praten. Buiten de schaamte en de kale plekken kunnen deze mensen een normaal leven leiden.

Titillomanie

Titillomanie is de onweerstaanbare drang om te krabben, plukken, of wrijven over plekken van het lichaam. Hierdoor kunnen bultjes en ontstekingen ontstaan, die daarna nogmaals worden gekrabd. Een voorbeeld hiervan is het openkrabben van puistjes/acne. Op het moment zelf ervaart de persoon ontspanning of opluchting. Achteraf is er sprake van schuldgevoelens. Titillomanie lijkt tamelijk onschuldig. Het kan echter op den duur leiden tot grote lelijke wonden die kunnen gaan ontsteken, waardoor er een arts bij moet komen.